شبکه‌های توزیع برق با میانگین سنی بیش از ۴۰ سال در بسیاری از کشورها، با چالش فزاینده‌ای در مدیریت دارایی‌های فرسوده روبرو هستند. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که ۶۰٪ از قطعی‌های شبکه توزیع مستقیماً به فرسودگی تجهیزات مرتبط است. این مقاله با ارائه چارچوبی جامع، رویکردی سیستماتیک برای مدیریت چرخه کامل عمر دارایی‌ها - از تشخیص پیری تا بهینه‌سازی جایگزینی - ارائه می‌دهد.

سه چالش اصلی در این حوزه عبارتند از: ۱) نرخ رشد سالانه ۷٪ هزینه‌های تعمیر و نگهداری، ۲) افزایش ۳۵٪ی ریسک خرابی ناگهانی در تجهیزات بالای ۲۵ سال عمر، و ۳) عدم وجود مدل‌های اقتصادی جامع برای بهینه‌سازی زمان جایگزینی. پژوهش حاضر با تحلیل بیش از ۱۲۰ مطالعه موردی در ۱۵ کشور مختلف، نشان می‌دهد که اتخاذ راهکارهای پیش‌بینانه می‌تواند تا ۴۰٪ در هزینه‌های عملیاتی صرفه‌جویی ایجاد کند.

چارچوب پیشنهادی مبتنی بر چهار رکن اصلی است: پایش لحظه‌ای وضعیت تجهیزات با استفاده از حسگرهای IoT، تحلیل ریسک چندمعیاره، بهینه‌سازی اقتصادی مبتنی بر الگوریتم‌های هوش مصنوعی، و ادغام با سیستم‌های مدیریت دارایی دیجیتال. نتایج پیاده‌سازی در شبکه‌های آزمایشی نشان دهنده بهبود ۲۸٪ی شاخص SAIDI و افزایش ۳۵٪ی دقت در پیش‌بینی عمر باقیمانده تجهیزات بوده است.